ปลอดภัยจริงหรือ? ผู้เชี่ยวชาญไขข้อข้องใจเรื่องโถส้วมสาธารณะ

คุณอาจเคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับความเสี่ยงของการใช้ห้องน้ำสาธารณะมาบ้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งความกลัวที่จะติดเชื้อโรคจากการสัมผัสกับโถส้วม แต่ผู้เชี่ยวชาญกลับมีคำตอบที่น่าประหลาดใจ

ห้องน้ำสาธารณะเสี่ยงต่อการติดเชื้อจริงหรือไม่?

หลายคนอาจกังวลว่าการใช้ห้องน้ำสาธารณะนั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STDs) หรือโรคติดเชื้ออื่น ๆ เนื่องจากมีผู้ใช้งานจำนวนมาก แต่ ดร. จิลล์ โรเบิร์ตส์ ผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุขจากมหาวิทยาลัยเซาท์ฟลอริดาได้ให้ข้อมูลที่น่าสนใจว่า โอกาสที่จะติดเชื้อเหล่านั้นจากการนั่งบนโถส้วมโดยตรงนั้นต่ำมาก

เชื้อโรคส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองในหรือคลามีเดีย ไม่สามารถอยู่รอดได้นานบนพื้นผิวที่เย็นและแข็งอย่างโถส้วม เพราะการแพร่เชื้อต้องอาศัยการสัมผัสโดยตรงกับของเหลวในร่างกายของผู้ติดเชื้อ นอกจากนี้ แม้กระทั่งไวรัสบางชนิดอย่าง HPV ที่ทำให้เกิดหูด หรือไวรัสเริมที่สามารถอยู่บนพื้นผิวได้นานกว่าปกติ โอกาสที่จะติดเชื้อก็ยังคงต่ำอยู่ดี เว้นแต่ว่าผิวหนังบริเวณที่สัมผัสจะมีบาดแผลหรือรอยถลอก และโดยส่วนใหญ่เชื้อโรคเหล่านี้จะแพร่ผ่านการสัมผัสทางเพศเป็นหลัก

วิธีป้องกันที่ไม่ช่วยอะไรอย่างที่คิด

ด้วยความกังวลนี้เอง ทำให้หลายคนเลือกใช้วิธีต่าง ๆ เช่น การปูทิชชูลงบนฝาชักโครก หรือการย่อตัวลอยเหนือโถส้วมโดยไม่สัมผัสกับโถเลย แต่ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่าวิธีเหล่านี้อาจไม่ได้ช่วยป้องกันอย่างที่คิด เนื่องจากเนื้อเยื่อกระดาษชำระและฝาชักโครกมีความพรุน ทำให้เชื้อโรคสามารถซึมผ่านได้ และที่สำคัญกว่านั้น การย่อตัวค้างไว้ในท่าที่ไม่เป็นธรรมชาติอาจทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานตึงเครียด และเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะได้อีกด้วย

มีรายงานจากสื่อต่างประเทศหลายฉบับระบุว่า ความกังวลที่มากเกินไปเรื่องการติดเชื้อจากห้องน้ำสาธารณะอาจทำให้ผู้คนละเลยสิ่งที่สำคัญที่สุด นั่นคือสุขอนามัยของมือ เพราะความจริงแล้ว พื้นผิวที่เสี่ยงที่สุดในห้องน้ำคือบริเวณที่เราใช้มือสัมผัสโดยตรง เช่น ลูกบิดประตู ก๊อกน้ำ หรือแม้แต่ที่กดชักโครก ซึ่งเต็มไปด้วยเชื้อโรคที่มาจากอุจจาระและปัสสาวะ

อะไรคือสิ่งที่ต้องระวังจริง ๆ

สิ่งที่น่ากังวลกว่าโถส้วมคือเชื้อโรคที่ปนเปื้อนอยู่บนพื้นผิวต่าง ๆ ในห้องน้ำ เชื้อโรคอย่าง E.coli, Salmonella, Shigella และ Staphylococcus สามารถแพร่กระจายผ่านมือที่สัมผัสพื้นผิวเหล่านี้ แล้วนำมาสัมผัสกับปากหรืออาหาร ซึ่งอาจนำไปสู่อาการท้องเสีย คลื่นไส้ และอาการป่วยในระบบทางเดินอาหารได้

ดังนั้น สิ่งที่สำคัญที่สุดในการป้องกันเชื้อโรคไม่ใช่การหลีกเลี่ยงการสัมผัสโถส้วม แต่คือ การล้างมือให้สะอาด และถูกวิธีด้วยสบู่และน้ำทุกครั้งหลังใช้ห้องน้ำ เพราะมือที่สะอาดคือเกราะป้องกันที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อ